Eliminasyon diyeti; gıda intoleransını, hassasiyetlerini ve alerjileri belirlemek için uygulanan bir yemek planıdır. Rahatsız edici semptomlara sebep olduğu düşünülen bazı gıdaların çıkarılmasını ve daha sonra semptomları test ederken tekrar diyete eklenmesini içerir.
Eliminasyon diyeti; hassas bağırsakları, gıda intoleransı veya gıda alerjisi olanların semptomlarına hangi gıdaların sebep olduğunu belirlemelerine yardımcı olmak için kullanılır. Genellikle 4-6 hafta kadar sürer.
Vücudunuzun iyi tolere edemeyeceği gıdalar başarıyla tespit edildikten sonra gelecekte benzer semptomları önlemek için onu diyetinizden tamamen çıkarabilirsiniz.
Eliminasyon Diyeti Nasıl Uygulanır?
Bir eliminasyon diyetinin eliminasyon ve yeniden uygulama olmak üzere iki aşaması vardır.
Eliminasyon Aşaması
Eleme olarak da bilinen eliminasyon aşaması, eliminasyon diyetinin ilk adımıdır. Vücudun iyi tolere edemediği ya da semptomları tetiklediğini düşünülen gıdaların diyetten çıkarılmasını içerir. Genellikle 2-3 hafta kadar sürer.
Vücudunuzun tahammül edemediği veya herhangi rahatsız edici semptoma sebep olan gıdaları tespit ederek diyetinizden çıkarın. Bu aşamada, semptomların şüphelendiğiniz gıdalardan mı yoksa farklı sebeplerden mi kaynakladığını belirleyin. Bunun için gıda günlüğü tutarak tükettiğiniz gıdaları ve hissettiklerinizi kayıt altına alabilirsiniz.
2-3 haftalık süre zarfında şüphelendiğiniz gıdaları diyetinizden çıkarmanıza rağmen semptomlar hala devam ediyorsa doktorunuzla görüşmeniz en iyisi olabilir.
Yeniden Uygulama Aşaması
Eliminasyon diyetinin ikinci aşaması yeniden uygulama, diyetten çıkarılan gıdaların yavaş yavaş diyete tekrar eklendiği adımdır. Her besin grubu, herhangi bir semptoma sebep olup olmadığının anlaşılması için 2-3 gün boyunca diyete ayrı ayrı eklenmelidir.
Şüphelenilen gıdalar tekrar diyete eklendikten sonra izlenmesi gereken semptomlar şunlardır:
- Döküntü, kurdeşen gibi cilt değişiklikleri
- Uyumada zorluk
- Baş ağrısı veya migren
- Nefes almada zorluk
- Eklem ağrısı
- Şişkinlik
- Bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler
Bir gıdanın diyete tekrar eklenilmesinden sonra herhangi bir semptom yaşanmıyorsa bu gıdanın tetikleyici olmadığı varsayılıp bir sonraki gıda diyete eklenmelidir. Bununla birlikte bir gıdanın tüketiminden sonra yukarıdaki belirtiler gözlemlendiyse bu gıda tetikleyici olarak kabul edilip diyetten tamamen çıkarılabilir.
Eliminasyon Diyetinde Tüketilebilecek Gıdalar
- Baharatlar
- Sağlıklı yağlar
- Glutensiz tahıllar
- Turunçgiller hariç çoğu meyve
- Balık ve kuzu eti
- Bitki çayları
Eliminasyon Diyetinde Yasak Olan Gıdalar
- Süt ürünleri
- Alkol, kahve, soda
- Glutenli tahıllar
- İşlenmiş et ürünleri
- Kabuklu deniz ürünleri
- Domates, biber, patlıcan
