Ketojenik Diyet Nedir? Faydaları Nelerdir?
Ketojenik diyet, karbonhidrat kaynaklarının kısıtlı olduğu ve diyet içeriğinin büyük bir kısmının yağlardan oluştuğu bir diyet çeşididir. Halk arasında keto diyeti olarak da bilinir. Kilo vermek amacıyla en sık başvurulan diyet çeşitlerinden biridir. Ayrıca epilepsi başta olmak üzere Alzheimer, diyabet ve kanser gibi birçok sağlık karşı faydaları vardır.
Ketojenik diyetin temel amacı vücudun dışarıdan karbonhidrat alımını önemli ölçüde azaltmaktır. Bu azalma, vücudun ketoz olarak bilinen metabolik duruma geçmesini sağlar. Bu durumda vücut, enerji kaynağı olarak yağları yakmaya başlar. Bu süreçte karaciğerde yağlar ketonlara dönüştürülür ve beyne enerji sağlamak için kullanılır.
Ketojenik Diyet Türleri Nelerdir?
Ketojenik diyetin birkaç farklı versiyonu vardır. Bunlar arasındaki en yaygın olanlar aşağıdaki gibidir:
- Standart K. Diyet: Çok düşük miktarda karbonhidrat, orta miktarda protein ve yüksek miktarda yağ içeren bir diyettir. Tipik olarak %70 yağ, %20 protein ve %10 karbonhidrat içerir.
- Döngüsel K. Diyet: Bu türdeki bir diyet, ketojenik diyet yapılan günlerin arasına yüksek karbonhidrat alımının yapıldığı günlerin koyulmasını içerir. Örneğin, 5 günlük bir ketojenik diyetin uygulanmasından sonra 2 gün yüksek karbonhidrat alımı gerçekleştirilerek bir program oluşturulabilir.
- Hedefe Yönelik K. Diyet: Bu diyet, egzersiz öncesi veya sonrası diyete karbonhidrat eklenmesini içerir. Genellikle sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılır.
- Yüksek Proteinli K. Diyet: Bu diyet, standart ketojenik diyetle benzerlik gösterir ancak daha fazla protein içerir. Tipik olarak %60 yağ, %35 protein ve %5 karbonhidrat şeklindedir.
Ketojenik Diyetin Faydaları Nelerdir?
Ketojenik bir diyet doğru şekilde uygulandığında sağlıklı bir şekilde kilo vermenize yardımcı olabilir. Genellikle kilo verme sürecindeki ilk 3-6 ayda diğer diyetlere göre daha etkilidir. Bunun temel sebebi, vücudun daha fazla yağ yakmasına yardımcı olmasıdır. Ayrıca yüksek yağlı bir diyet tokluk hissi sağlayabilir.
Ketojenik diyetler, insülin duyarlılığını artırabilir ve yağ kaybına neden olabilir. Bu yüzden tip-2 diyabet ve prediyabetli kişiler için önemli sağlık yararları sunabilir. Ayrıca bazı kanser türlerine karşı koruma sağlayabilir veya kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilir.
Birçok araştırma, ketojenik diyetin epileptik çocuklarda görülen nöbetlerde önemli azalmalara neden olabileceğini göstermiştir. Ayrıca travmatik beyin yaralanmalarını iyileştirmeye, Alzheimer hastalığının ilerleyişini yavaşlatmaya ve Parkinson hastalığının semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.